بهمن ۱۳۹۲- روز ششم بهمن بود. دور آتش جشن سده گرد آمده بودیم. در دلم روی به آتش، خدای بی همتا را می ستودم. آتش بیشتر زبانه کشید و چون گرمای آن زیاد شد روی به عقب برگرداندم که فاصله ام را بیفزایم. چراغهای آژیر و یک نفر که با لباس آتش نشانی وارد حیاط دبستان گیو می شد، نظرم را جلب کرد.

به عنوان یکی از اعضای انجمن وقت اولیا و مربیان دبستان به سوی او رفتم. او پس از معرفی خود و کسب آگاهی از این که چه خبر است گفت: «این کار عین دیوانگی است! به سرعت ماشینها را از حیاط بیرون ببرید.» در دلم از کرده و تصمیم نسنجیده ای که من هم در آن سهیم بودم خیلی از خودم دلخور بودم و اورمزد را سپاس گفتم که اتفاقی نیفتاد.

جشن سده چیست؟

جشن سده یکی از دیرینه ترین جشنهای انسانهاست. در واقع هزاره ها پیش، ایرانیان پس از این که توانستند یکی از انرژی های طبیعی (آتش) را به کنترل خود درآورند، جهشی بزرگ در شهرنشینی و صنعت  پدید آمد و کم کم خواص گوناگون آتش مانند گندزدایی و هراس حیوانات از آن و … بر نیاکان ما محرز گشت. پس چه می کنیم که سپاسدار اهورامزدا باشیم: کاری که تخصص پارسیان و ایرانیان بوده است، یعنی جشن می گیریم. بنابراین یکصدمین روز از زمستان بزرگ به عنوان روز جشن برگزیده شد و جشن سده نام گرفت. ما زرتشتیان همانند بسیاری موارد دیگر، این یادگار شادمانه و پیشکش بزرگ ایران زمین به شهرنشینی و صنعت جهان را هنوز از یاد نبرده ایم و آن را گرامی می داریم.

جشن سده در دبستان گیو، مجتمع مارکار تهرانپارس یا کوشک ورجاوند؟

آیا شما از حضور در جشن بدتان می آید؟ آیا حاضر هستید خودتان را به زحمت بیندازید و جشنی برپا کنید یا در برگزاری جشنی سهم کوچکی را بپذیرید؟

سال گذشته پس از تغییر مدیریت در دبستان گیو، عناصر وابسته به مدیریت سابق که در دبستان بودند و هستند و مواجب خود را قطع شده می دیدند با همراهی برخی عوامل اداری بالاتر بحرانهای بسیاری را برای دبستان پیش آوردند و روشن است که با همکاری مدیریت کنونی و راهنمایی های نماینده محترم مجلس و پشتیبانی اداری انجمن زرتشتیان و رییس انجمن و حمایت مالی نیک اندیشان و گروه پشتیبان آموزشگاه ها پشت سر گذاشته شد، بدون این که والدین محترم و دانش آموزان حتی آن را احساس کنند. با وجودی که مدیریت دبستان موافق و مشوق برگزاری جشنها وفق قانون بوده و هستند ولی از آن جا که فتنه جویی های عناصر یادشده هنوز هم ادامه دارد روشن است نگرانی از برگزاری بدون اخلال برنامه های بزرگ پابرجا می ماند.

خاطره آتش سوزی ویرانگر دبیرستان انوشیروان در اواخر دهه ۱۳۶۰ و عواقب سنگین مالی آن مهمترین عامل بازدارنده بود و هست. اگر دبستان گیو در آتش بسوزد، آیا انجمن و جامعه توان بازسازی آن را دارند و می توانند ده تا بیست میلیارد تومان برای آن هزینه کنند؟ از آن جا که دین بهی، روشهای علمی را مهمترین راهنمای زندگی باز شمرده است، به سراغ کارشناس امر رفتیم: فرمانده محترم همان ایستگاه آتش نشانی که آتش جشن و شرایط را از نزدیک دیده بود.

وی با خوش خلقی به خوبی توضیح داد که وقتی آتش بزرگ برافروخته می شود دیگر کنترل آن در دست باد است. او گفت که آن روز بخت با ما یار بود که باد نمی وزید. به واقع اگر باد بوزد می تواند آتش و گرمای سوزان آن را به سمت ساختمان (مصالح سقف و بسیاری از بخشهای تالار نمایش از جنس چوب است)، به سمت درختان یا به سمت خودروها بکشاند که هر یک بدتر از دیگری ست.

از سوی دیگر، همان گونه که در نشست سال گذشته در محل یکی از کمیسیونهای انجمن زرتشتیان برای تصمیم گیری در مورد مکان جشن سده و گزینش بین مجتمع مارکار یا کوشک ورجاوند صحبت شد، نکته جالبی به تایید همه رسید: یکی از مهمترین نشانه ها که آن حس خوب جشن سده را برای ما پدید می آورد، آتش بزرگ آن است: چیزی که در کوشک ورجاوند ممکن است نه مجتمع مارکار. وقتی مجتمع مارکار به آن بزرگی نتواند دبستان گیو…

اخبار مربوط به جشنها را در سایتهای امرداد، برساد و همازور بررسی کنید. می بینید که تقریبا همه جشنها توسط سازمانها و انجمنهای گوناگون در تهران و یزد به موازات هم برگزار می شود،. به عنوان نمونه جشن اسفندگان یا مهرگان توسط بسیاری از انجمنهای محلات یزد و سازمانهای تهران جداگانه و موازی برگزار می شود ولی چه می شود که جشن سده در یزد به طور متمرکز در نزدیکی آرامگاه چم و در کرمان در بوداغ آباد و در تهران در کوشک ورجاوند برپا می شود و هر انجمنی و سازمانی جداگانه به این کار نمی پردازد. ما هم فهمیدیم حکمتی در تصمیم دیگران وجود دارد و جشن سده با یک آتش کوچک خوشایند هیچ کس از جمله خودمان هم نیست.

به علاوه، جشن سده همان گونه که از نامش بر می آید روزی ویژه دارد نه هر روز دلمان خواست. اجرای خوب و در خور جشن سده هزینه زیادی دارد. با توجه به این که آموزش و پرورش هیچ کمک مالی نمی کند و تازه هزینه هایی هم تحمیل می کند وضعیت مالی مدرسه به هیچ عنوان از عهده چنین مخارجی بر نمی آید. و…خوب، ما هم می توانیم جهان را نو گردانیم و از جوسازی ها و روشن است از تحجر نهراسیم.

امسال جشن سده در دبستان گیو به گونه ای مبتنی بر دانش کارشناسان جشن گرفته می شود: یک جشن با آتشی ایمن برای دانش آموزان و والدین آنها برگزار می شود. هفته بعد از آن جشنواره ای از کارهای هنرهای تجسمی (کاردستی، نقاشی، عکس، سفال و…) در برابر چشم والدین و بازدیدکنندگان قرار می گیرد: از دانش آموزان زرتشتی خواسته می شود که بیشتر به موضوع جشن سده و کنترل انرژی های طبیعی بپردازند. در ضمن امیدواریم در صورت استقبال والدین و با همکاری سازمان در کوشک ورجاوند نقش بیشتری به کودکان و دانش آموزان در این جشن بزرگ ایران زمین اختصاص یابد.

نظرها و پیشنهادهای سازنده و مبتنی بر دانش روز و توضیحات کارشناسان بسیار کمک کننده است به ویژه اگر با نام و نشان راستین نگاشته شود که بتوانیم آن را کامل بفهمیم و به نتیجه برسانیم.